ถึงแม้ในปัจจุบันจะมีเทคโนโลยีมากมายถูกนำมาใช้ในงานอุปกรณ์นิวเมติก แต่หลักการทำงานและหน้าที่ของอุปกรณ์ต่าง ๆ ยังใช้มาตรฐานของเดิม ดังนั้นเพื่อเป็นการทำความเข้าใจเราจะพาไปดูว่านิวเมติกเบื้องต้นมีอะไรบ้างและมีหน้าที่อย่างไร?  

อุปกรณ์นิวเมติกเบื้องต้น  

หลัก ๆ อุปกรณ์นิวเมติกเบื้องต้นประกอบไปด้วย 

1. เครื่องอัดลม  

มีหน้าที่เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าหรือพลังงานเครื่องยนต์ให้เป็นพลังงานลมอัด  

2. ชุดกรองลม  

ใช้สำหรับกรองน้ำ เศษฝุ่นผง หรือสิ่งสกปรกที่จะเข้ามาในระบบเพื่อยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์ 

3. วาล์วลดความดัน  

อุปกรณ์ควบคุมแรงดันให้มีความสม่ำเสมอและคงที่  

4. วาล์วเปลี่ยนทิศทางลม  

ทำหน้าที่หลักในการเปลี่ยนทิศทางลมตามความต้องการ โดยควบคุมกระบอกลมและมีวงจรต่าง ๆ เข้ามาเกี่ยวข้อง 

5. กระบอกสูบหรือกระบอกลม  

มีหน้าที่สำคัญในการเปลี่ยนพลังงานลมให้กลายเป็นพลังงานกล เพื่อนำผลลัพธ์ที่ได้ไปใช้ในการเคลื่อนที่และนำไปใช้งานที่เกี่ยวข้องกับการดึง หยิบ จับกับชิ้นงาน และอื่น ๆ  

อุปกรณ์ในระบบนิวเมติกอื่น ๆ  

นอกเหนือจากอุปกรณ์นิวเมติกที่กล่าวไปข้างต้นยังมีอุปกรณ์ส่วนเสริมอื่น ๆ ที่มีความสำคัญไม่แพ้กัน ได้แก่ 

1. เครื่องระบายความร้อน  

เนื่องจากกระบวนการอัดอากาศก่อให้เกิดความดันสูง จึงมีโอกาสเกิดความร้อนสะสมภายในระบบค่อนข้างมาก ทำให้จำเป็นต้องมีการติดตั้งเครื่องระบายความร้อนเพื่อลดอุณหภูมิก่อนนำไปใช้งาน 

2. เครื่องทำลมให้แห้ง  

เป็นอุปกรณ์ที่มีความสามารถในการขจัดความชื้นออกจากลมอัด เพื่อไม่ให้เข้าสู่ระบบและทำลายอุปกรณ์ต่าง ๆ  

3. อุปกรณ์จ่ายน้ำมันหล่อลื่น  

อุปกรณ์ระบบนิวเมติกส่วนใหญ่มีส่วนประกอบที่จำเป็นต้องอาศัยน้ำมันหล่อลื่นเพื่อให้อุปกรณ์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น กระบอกลม หัวขับลม วาล์วลมงานบางประเภทจึงจำเป็นต้องมีการติดตั้งอุปกรณ์จ่ายน้ำมันหล่อลื่นร่วมด้วย 

4. อุปกรณ์เก็บเสียง  

เพื่อเก็บเสียงขณะที่ลมอัดระบายทิ้งสู่บรรยากาศ 

5. วาล์วปรับความเร็ว  

มีหน้าที่ในการปรับอัตราการไหลของลมให้เข้าสู่ระบบมากน้อยตามต้องการ 

สรุปหน้าที่ 

สำหรับหน้าที่ของอุปกรณ์นิวเมติกหลัก ๆ มีดังนี้ 

• สร้างลมอัดที่มีคุณภาพเพื่อใช้ในระบบ อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ อุปกรณ์ขับ เครื่องอัดลม เครื่องระบายความร้อน ตัวกรองลมหลักและถังเก็บลม 
• ปรับปรุงคุณภาพลมอัด น้ำมัน และคราบน้ำมัน อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กรองลม วาล์วปรับความดันพร้อมเกจ อุปกรณ์จ่ายน้ำมันหล่อลื่น 
• ควบคุมการทำงาน ตั้งแต่การเริ่มการหยุดการทำงานของวงจร การควบคุมการทำงานของระบบลม การควบคุมทิศทางของการไหลของลม ไปจนถึงการควบคุมการเปิดปิดลม อุปกรณ์ที่ใช้หลัก ๆ คือ วาล์วควบคุมชนิดต่าง ๆ  
• แปลงของไหลให้กลายเป็นกำลังกล อุปกรณ์หลักในการทำงาน คือ กระบอกสูบชนิดต่าง ๆ  
• ลำเลียงลมอัดไปยังระบบต่าง ๆ อุปกรณ์ในระบบท่อทางเกือบทั้งหมด  

สรุปได้ว่าอุปกรณ์นิวเมติกเบื้องต้นนั้นมีหลายส่วนประกอบที่จำเป็นต้องทำความเข้าใจ โดยแต่ละส่วนประกอบมีอุปกรณ์แยกย่อยเพื่อทำงานเสริมให้กระบวนการต่าง ๆ เสร็จสมบูรณ์ ก่อนจะกลายเป็นระบบนิวเมติกที่ใช้ในงานอุตสาหกรรมนั่นเอง